FAIR & Open data
Binnen het Vlaams Marien Datacentrum (VMDC) streven we ernaar om onze data Open en FAIR te maken met het doel om wetenschappelijke data voor iedereen toegankelijk te maken en de verspreiding ervan op een transpartante manier te laten gebeuren. FAIR staat voor staat voor Findable, Accessible, Interoperable en Re-useable: de FAIR-principes gaan over hoe onderzoeksresultaten kunnen worden georganiseerd zodat ze gemakkelijker toegankelijk, begrepen, uitgewisseld en hergebruikt kunnen worden.
Wat betekent het?
- Findable: dit betekent dat digitale objecten (*) gemakkelijk vindbaar zijn omdat ze in een publiek toegankelijke catalogus zijn geplaatst en worden beschreven met nauwkeurige en overvloedige metadata
- Accessible: Dit betekent dat de datasystemen die toegang geven tot de (meta)data (catalogi, archieven, dataportalen, etc.) machine interoperabel zijn met behulp van standaard protocollen
- Interoperabel: dit betekent dat de digitale objecten zijn gestandaardiseerd en daardoor uitwisselbaar. Er is gebruik gemaakt van standaard vocabularia en bestand formaten die leesbaar zijn door alle computer systemen in plaats van eigen bestandformaten.
- Herbruikbaar: de digitale objecten hebben een licentie die aangeeft onder welke voorwaarden ze mogen worden gebruikt, en ze bevatten voldoende informatie zodat het duidelijk is hoe de data tot stand zijn gekomen.
(*) Een digitaal object: een dataset, een databestand, een publicatie, een stuk software, een datavisualisatietool en zelf metadata zijn allemaal "digitale objecten".
Belang van FAIR data
FAIR data, publicaties en software wordt een belangrijker aspect van wetenschappelijk onderzoek in Europa en daarbuiten. De FAIR-principes worden gepromoot om de integriteit en impact van het onderzoek binnen instituten te maximaliseren. Het is momenteel reeds noodzakelijk dat elk financieringsvoorstel een data management plan bevat waarin wordt uitgelegd wat er zal worden gedaan om ervoor te zorgen dat de output van het project op een FAIR manier wordt beheerd. Tegenwoordig wordt ook van alle (Europese) datacenters en dataproducenten verwacht dat ze ernaar streven om hun gegevens, publicaties en software zo FAIR mogelijk te maken.